Badanie w 12 krajach europejskich ujawnia różnice w liczbie domów wolnych od dymu tytoniowego

Siedem na dziesięć domów w Europie jest wolnych od dymu tytoniowego – wynika z dużego badania opublikowanego w „ERJ Open Research” [1]. Analiza ujawniła jednak znaczące różnice między krajami w zakresie ochrony dzieci i dorosłych przed biernym paleniem w domach.

W badaniu najniższe miejsce zajęła Grecja, gdzie w ponad połowie domów palenie jest dozwolone. Podobna sytuacja występuje w Rumunii, Bułgarii i Hiszpanii, gdzie w ponad 40% domów pozwala się na palenie. Najlepiej wypadła Anglia – ponad 84% domów jest tam wolnych od dymu. Kolejne miejsca zajęły Irlandia, Łotwa i Włochy.

Wolne tempo zmian

Badacze zauważyli, że liczba domów wolnych od dymu tytoniowego rośnie, ale zmiany te są zbyt powolne. Wskazują, że konieczne są intensywniejsze działania, by chronić zdrowie dzieci i dorosłych przed szkodliwym wpływem biernego palenia.

Główna autorka badania, Olena Tigova z Tobacco Control Unit w Catalan Institute of Oncology w Barcelonie, powiedziała:
„Narażenie na bierne palenie, niezależnie od miejsca, szkodzi zarówno dorosłym, jak i dzieciom. Od 2004 roku wiele krajów europejskich wprowadziło przepisy zakazujące palenia w miejscach publicznych. Jednak przestrzeń prywatna, w tym domy, pozostaje częstym miejscem palenia i narażenia na dym tytoniowy. Celem naszego badania było zbadanie zasad dotyczących palenia w domach wśród ogólnej populacji Europy. Choć przeprowadzono już krajowe badania, od 2010 roku brakowało szeroko zakrojonego badania obejmującego wiele krajów.”

Metodologia badania

Badanie objęło 11 734 osoby z 12 krajów, z około tysiącem respondentów z każdego państwa. Uczestnicy byli starannie dobierani, aby reprezentowali populację każdego kraju. Wywiady przeprowadzono osobiście w latach 2017–2018. Ankietowani byli pytani, czy palenie jest dozwolone w ich domach, a jeśli tak, to czy istnieją jakieś ograniczenia.

Około 70% uczestników badania odpowiedziało, że nie pozwala na palenie w żadnym miejscu w swoim domu. Kolejne 18% stwierdziło, że ma pewne zasady ograniczające palenie, ale ich domy nie są całkowicie wolne od dymu. Co ciekawe, około 13% domów, w których nie mieszka żaden palacz, pozwala odwiedzającym palić.

Wyniki według krajów

Procent domów wolnych od dymu tytoniowego w poszczególnych krajach (od najwyższego do najniższego):

• Anglia: 84,5%
• Irlandia: 79,4%
• Łotwa: 78,9%
• Włochy: 75,8%
• Niemcy: 75,0%
• Portugalia: 74,0%
• Polska: 69,6%
• Francja: 65,1%
• Hiszpania: 57,6%
• Bułgaria: 56,6%
• Rumunia: 55,2%
• Grecja: 44,4%

Czynniki wpływające na zasady dotyczące palenia w domach

Badanie wykazało, że kobiety, osoby starsze, osoby z wyższym wykształceniem oraz te, które mieszkają z dziećmi, częściej wprowadzają zakaz palenia w swoich domach.

Olena Tigova dodała:
„Nasze badania sugerują, że liczba domów wolnych od dymu tytoniowego w Europie wzrasta o około 1% rocznie. Przy takim tempie może minąć kolejne 30 lat, zanim wszystkie domy w Europie będą wolne od dymu. Aby przyspieszyć ten proces, konieczne są silniejsze regulacje dotyczące kontroli tytoniu. Rozszerzenie zakazów palenia na miejsca pracy, przestrzenie publiczne i niektóre obszary prywatne, takie jak samochody, w połączeniu z nowymi strategiami ograniczania palenia w domach, pomoże szybciej osiągnąć cel.”

Plany dalszych badań

Badacze zamierzają rozszerzyć swoje badania, aby sprawdzić, jak wygląda sytuacja z używaniem e-papierosów w europejskich domach oraz narażeniem na dym tytoniowy i opary w samochodach. Analizują również skuteczne strategie zachęcania ludzi do tworzenia domów wolnych od dymu.

Dr Filippos Filippidis, przewodniczący European Respiratory Society Tobacco Control Committee oraz wykładowca zdrowia publicznego na Imperial College London, który nie brał udziału w badaniu, powiedział:
„Choć cieszy wzrost liczby domów wolnych od dymu, badanie pokazuje, że niektóre kraje pozostają daleko w tyle, a postęp jest zbyt powolny.
Miliony ludzi w Europie nadal palą, a jeszcze więcej jest narażonych na bierne palenie. Stworzenie domów wolnych od dymu chroni dzieci i dorosłych przed biernym paleniem, a także może pomóc palaczom w ograniczeniu lub rzuceniu nałogu.
Koszty palenia w Europie, zarówno dla systemu opieki zdrowotnej, jak i zdrowia publicznego, są zbyt wysokie. Potrzebujemy kompleksowych przepisów zakazujących palenia oraz powszechnie dostępnego wsparcia dla osób chcących rzucić palenie.”

Źródło: ERJ Open Research / European Respiratory Society
DOI: 10.1183/23120541.00950-2024