Profesor Walter E. Haefeli, uznany ekspert w dziedzinie farmakologii klinicznej, kończy 31 grudnia 2024 r. swoją 25-letnią karierę jako dyrektor Kliniki Farmakologii Klinicznej i Farmakoepidemiologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Heidelbergu (UKHD). Jego działania i projekty zrewolucjonizowały bezpieczeństwo terapii lekowych w Niemczech i poza nimi.
Personalizowana medycyna i bezpieczeństwo farmakoterapii
Jednym z głównych osiągnięć prof. Haefeliego jest rozwój personalizowanej medycyny opartej na analizie zmienności farmakoterapii. Jego badania umożliwiły dopasowanie dawek leków do indywidualnych potrzeb pacjentów, co jest kluczowe w kontekście chorób przewlekłych i starzejącego się społeczeństwa. Opracowane przez jego zespół ultrasensytywne metody analityczne pozwalają na precyzyjne pomiary stężeń leków nawet w minimalnych próbkach, co otwiera nowe możliwości terapeutyczne dla pacjentów pediatrycznych i geriatrycznych.
Elektroniczne systemy wspierające farmakoterapię
Najbardziej przełomowym projektem prof. Haefeliego było stworzenie systemu AiDKlinik, który od 2001 roku wspiera lekarzy w optymalnym doborze leków. System ten zawiera dane o ponad 520 000 preparatach dostępnych w Niemczech i ostrzega przed interakcjami, błędami dawkowania czy przeciwwskazaniami. Dzięki swojej skuteczności jest obecnie używany w ponad 300 klinikach, w tym w połowie niemieckich uniwersyteckich ośrodków medycznych.
W ramach systemu powstały także bezpłatne narzędzia, takie jak platforma www.dosing.de, dedykowana pacjentom z zaburzeniami funkcji nerek, oraz aplikacja „easyDOAC” wspomagająca dawkowanie leków przeciwkrzepliwych.
Nowatorskie podejście do badań klinicznych
Pod kierownictwem prof. Haefeliego utworzono Kliniczno-Farmakologiczne Centrum Badawcze (KliPS), w którym przeprowadzono ponad 140 badań klinicznych nad nowymi substancjami, w tym nad lekiem Bulevirtid, pierwszym skutecznym środkiem przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu D. Sukces tego ośrodka zaowocował powstaniem sieci wyspecjalizowanych centrów badawczych (KliPSnet), obejmujących także badania pediatryczne i pulmonologiczne.
Edukacja i wsparcie lekarzy
Prof. Haefeli zaangażował się także w rozwój edukacji medycznej. Współtworzył interdyscyplinarny program magisterski „Arzneimitteltherapiesicherheit” (Bezpieczeństwo terapii lekowych), który od 2022 roku kształci specjalistów w dziedzinie farmakoterapii. Ponadto w 2024 roku zainicjował poradnictwo dla lekarzy rodzinnych w Badenii-Wirtembergii, wspierając ich w podejmowaniu decyzji terapeutycznych w trudnych przypadkach.
Podsumowanie osiągnięć
„Przyjrzeliśmy się wszystkiemu, co może pójść nie tak w terapii lekowej – od przepisywania leków po ich stosowanie. Dla wielu z tych problemów znaleźliśmy rozwiązania” – podsumował prof. Haefeli. Jego praca przyniosła nie tylko poprawę bezpieczeństwa pacjentów, ale także znaczący rozwój narzędzi wspierających lekarzy i badaczy na całym świecie.
Źródło: Abteilung Klinische Pharmakologie und Pharmakoepidemiologie
Universitätsklinikum Heidelberg, Medizinische Fakultät Heidelberg der Universität Heidelberg, fot. Universitätsklinikum Heidelberg
