Hormon FGF21 odwraca stłuszczenie wątroby – przełomowe badania opublikowane w Cell Metabolism
Pionierskie badania opublikowane w czasopiśmie Cell Metabolism ukazują, jak hormon FGF21 (czynnik wzrostu fibroblastów 21) potrafi odwrócić skutki stłuszczenia wątroby u myszy. Hormon ten działa głównie poprzez sygnalizowanie do mózgu, co prowadzi do poprawy funkcjonowania wątroby.
Autorem korespondencyjnym badania jest dr Matthew Potthoff z University of Oklahoma. Praca ta dostarcza cennych informacji na temat mechanizmu działania FGF21 – hormonu będącego celem nowej klasy długo oczekiwanych leków, które obecnie znajdują się w III fazie badań klinicznych.
„Stłuszczenie wątroby, znane obecnie jako MASLD (choroba stłuszczeniowa wątroby związana z dysfunkcją metaboliczną), polega na gromadzeniu się tłuszczu w wątrobie. Może ona postępować do MASH (zapalenie wątroby związane z dysfunkcją metaboliczną), w przebiegu którego dochodzi do włóknienia, a w końcu do marskości. MASLD staje się ogromnym problemem w USA, dotykając 40% populacji na całym świecie. Obecnie tylko jeden lek został zatwierdzony przez FDA do leczenia MASH. Nowa klasa leków opartych na sygnalizacji FGF21 wykazuje obiecujące działanie terapeutyczne, lecz dotąd nie rozumiano w pełni mechanizmu ich działania” – wyjaśnia Potthoff, profesor biochemii i fizjologii na Wydziale Medycznym University of Oklahoma oraz zastępca dyrektora OU Health Harold Hamm Diabetes Center.
Mechanizm działania FGF21
Badanie wykazało, że FGF21 skutecznie wywołuje sygnalizację w organizmach modelowych, zmieniając metabolizm wątrobowy. W efekcie dochodziło do zmniejszenia ilości tłuszczu w wątrobie i cofania się włóknienia. Co istotne, hormon wysyłał również oddzielny sygnał bezpośrednio do wątroby, co prowadziło do obniżenia poziomu cholesterolu.
„To pętla sprzężenia zwrotnego, w której hormon wysyła sygnał do mózgu, a mózg zmienia aktywność nerwową wpływającą na wątrobę, aby ją chronić” – dodaje Potthoff. „Większość efektu pochodzi z sygnału do mózgu, a nie z bezpośredniego działania na wątrobę, ale razem te dwa sygnały mają silny wpływ na regulację różnych typów lipidów w wątrobie”.
Paralele z GLP-1
FGF21 działa podobnie jak leki z grupy GLP-1 (glukagonopodobny peptyd 1), które pomagają regulować poziom glukozy i apetyt. Oba hormony działają poprzez sygnalizację do mózgu, mimo że produkowane są przez różne tkanki: GLP-1 przez jelita, a FGF21 przez wątrobę.
„Interesujące jest to, że ten hormon i potencjalny lek działa głównie przez sygnalizację do mózgu, a nie bezpośrednio na wątrobę” – zauważa Potthoff. „FGF21 jest wyjątkowo silny – nie tylko powodował redukcję tłuszczu, ale także odwracał włóknienie, czyli patologiczny element choroby, i robił to nawet wtedy, gdy myszy nadal spożywały dietę wywołującą chorobę. Teraz, gdy rozumiemy, jak działa hormon, możemy tworzyć jeszcze bardziej precyzyjne terapie w przyszłości”.
Źródło: Cell Metabolism, University of Oklahoma
