Famprydyna jest obecnie stosowana w celu poprawy zdolności chodzenia w stwardnieniu rozsianym. Nowe badanie pokazuje, że może ona również pomóc osobom z osłabioną pamięcią roboczą, co obserwuje się w chorobach psychicznych, takich jak schizofrenia czy depresja.
Zapamiętanie jakiegoś tekstu na tyle długo, by móc go zapisać, prowadzenie rozmowy i odpowiednie reagowanie na to, co się do nas mówi – w takich codziennych sytuacjach korzystamy z pamięci operacyjnej. Pozwala ona na aktywne zachowanie pamięci przez kilka sekund. Niektóre choroby, takie jak schizofrenia lub depresja, a także ADHD, upośledzają pamięć roboczą. Osoby dotknięte tą chorobą tracą orientację w rozmowach i mają trudności z uporządkowaniem myśli.
Famprydyna jest lekiem, który może pomóc w takich przypadkach, jak wykazali naukowcy kierowani przez profesora Andreasa Papassotiropoulosa i profesora Dominique’a de Quervaina z Uniwersytetu w Bazylei. Zespół przedstawił swoje odkrycia w czasopiśmie Molecular Psychiatry.
Skuteczny tylko wtedy, gdy pamięć robocza jest słaba
W swoim badaniu naukowcy przetestowali skuteczność famprydyny na pamięć roboczą u 43 zdrowych osób dorosłych. To właśnie u tych uczestników, których wyjściowa pamięć robocza była na niskim poziomie, famprydyna wykazała wyraźniejszy efekt: po przyjmowaniu substancji czynnej przez trzy dni, uzyskali oni lepsze wyniki w odpowiednich testach niż ci, którzy przyjmowali placebo. Z kolei u osób, które miały już dobrą wyjściową pamięć roboczą, lek nie wykazywał żadnego działania.
Naukowcy zaobserwowali również, że famprydyna zwiększała pobudliwość mózgu u wszystkich uczestników, umożliwiając w ten sposób szybsze przetwarzanie bodźców. Badanie było randomizowane i podwójnie zaślepione.
Znany lek, nowe zastosowanie
„Famprydyna nie poprawia pamięci roboczej u wszystkich. Ale może być opcją leczenia dla osób z ograniczoną pamięcią roboczą”, wyjaśnia Andreas Papassotiropoulos. Dominique de Quervain dodaje: „Dlatego wraz z naukowcami z University Psychiatric Clinics Basel (UPK) planujemy badania mające na celu sprawdzenie skuteczności famprydyny w schizofrenii i depresji”.
Lek jest obecnie stosowany w celu poprawy zdolności chodzenia w stwardnieniu rozsianym (SM). Szczególnie w postaci kapsułek, które powoli uwalniają substancję czynną w organizmie, famprydyna wykazała wpływ na sprawność poznawczą u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym: u niektórych łagodzi zmęczenie psychiczne, które może towarzyszyć stwardnieniu rozsianemu.
Naukowcy nie wybrali leku przypadkowo: badanie to było następstwem kompleksowych analiz danych genomu w celu znalezienia punktów wyjścia do zmiany przeznaczenia uznanych leków. Famprydyna działa na określone kanały jonowe w komórkach nerwowych, które według analiz naukowców odgrywają również rolę w zaburzeniach psychicznych, takich jak schizofrenia.
Źródło: Molecular Psychiatry (The effect of fampridine on working memory: A randomized controlled trial based on a genome-guided repurposing approach), fot. Adobe
