Wyniki nowego badania zaprezentowanego na dorocznym spotkaniu Radiological Society of North America (RSNA) sugerują, że lewotyroksyna – jeden z najczęściej przepisywanych leków w Stanach Zjednoczonych – może przyczyniać się do utraty masy kostnej u starszych osób dorosłych.
Lewotyroksyna, dostępna pod wieloma nazwami handlowymi, takimi jak Synthroid, jest syntetyczną wersją hormonu tarczycy – tyroksyny. Lek ten jest szeroko stosowany w leczeniu niedoczynności tarczycy, schorzenia, w którym gruczoł tarczowy produkuje zbyt mało tyroksyny, co prowadzi do takich objawów jak zmęczenie, przyrost masy ciała, utrata włosów i inne. Nieleczona niedoczynność tarczycy może prowadzić do poważnych, potencjalnie śmiertelnych powikłań.
Szacuje się, że około 23 miliony Amerykanów, czyli około 7% populacji USA, codziennie przyjmuje lewotyroksynę. Co ciekawe, w wielu przypadkach pacjenci stosują lek przez wiele lat, mimo że nie zawsze wiadomo, czy nadal istnieje potrzeba jego przyjmowania.
Związek między lewotyroksyną a utratą masy kostnej
Jak wyjaśnia dr Elena Ghotbi, główna autorka badania i naukowiec w Johns Hopkins University School of Medicine, duża liczba recept na hormony tarczycy jest wystawiana starszym osobom dorosłym bez rozpoznania niedoczynności tarczycy. Może to prowadzić do względnego nadmiaru hormonu tarczycy, nawet jeśli leczenie jest dostosowane do referencyjnych wartości TSH (hormonu tyreotropowego).
Normalny zakres TSH zazwyczaj mieści się w granicach 0,4–5,0 µIU/ml. Jednak nadmiar hormonów tarczycy, nawet w tych granicach, był powiązany ze zwiększonym ryzykiem złamań kości.
W ramach badania, które jest multidyscyplinarną współpracą Wydziału Radiologii i Endokrynologii na Johns Hopkins Medical Institutions, naukowcy zbadali, czy stosowanie lewotyroksyny oraz wyższe poziomy hormonów tarczycy w granicach normy są związane z większą utratą masy kostnej u starszych dorosłych z prawidłową czynnością tarczycy (eutyreoza).
Dane z Baltimore Longitudinal Study of Aging
Badanie oparto na danych z Baltimore Longitudinal Study of Aging (BLSA) – najdłużej trwającego badania dotyczącego starzenia, prowadzonego przez National Institute on Aging. W badaniu uwzględniono uczestników w wieku 65 lat i starszych, którzy mieli co najmniej dwie wizyty kontrolne oraz testy funkcji tarczycy w granicach normy.
„BLSA dostarcza obszernych danych, w tym wielokrotnych pomiarów gęstości kości metodą DEXA podczas każdej wizyty badawczej, co pozwala na kompleksowe śledzenie zmian w gęstości i masie kostnej w czasie,” podkreśla współautorka badania, dr Eleanor Simonsick, epidemiolog i współdyrektor BLSA.
Grupę badawczą stanowiło 81 osób stosujących lewotyroksynę (32 mężczyzn i 49 kobiet) oraz 364 osoby niestosujące tego leku (148 mężczyzn i 216 kobiet). Mediana wieku uczestników wynosiła 73 lata, a poziomy TSH wynosiły średnio 2,35 µIU/ml.
Wyniki i wnioski
Analizy wykazały, że stosowanie lewotyroksyny wiązało się z większą utratą całkowitej masy kostnej i gęstości kości u osób starszych, nawet jeśli ich poziomy TSH mieściły się w granicach normy. Zjawisko to obserwowano w okresie średnio 6,3 roku obserwacji, po uwzględnieniu takich czynników ryzyka jak wiek, płeć, wzrost, waga, rasa, stosowane leki, historia palenia i spożycia alkoholu.
„Nasze badanie sugeruje, że nawet przy przestrzeganiu obecnych wytycznych stosowanie lewotyroksyny może wiązać się z większym ryzykiem utraty masy kostnej u starszych osób dorosłych,” zauważa dr Shadpour Demehri, współautor badania i profesor radiologii w Johns Hopkins.
Dr Jennifer Mammen, współautorka badania i profesor endokrynologii w Johns Hopkins, zaleca, aby osoby przyjmujące lewotyroksynę regularnie konsultowały się z lekarzem oraz monitorowały swoje wyniki badań czynności tarczycy. „W tej populacji konieczna jest dokładna ocena ryzyka i korzyści, uwzględniająca zarówno wskazania do leczenia, jak i potencjalne skutki uboczne,” podkreśla.
Źródło: Radiological Society of North America
