Mikrobiom niemowlęcia może chronić przed infekcjami wirusowymi w dzieciństwie
Nowe badania sugerują, że skład mikrobiomu jelitowego niemowlęcia – zestawu bakterii zasiedlających jelita, który zaczyna się kształtować zaraz po urodzeniu – może wpływać na ryzyko infekcji wirusowych układu oddechowego w późniejszym dzieciństwie.
W ramach największego dotychczas badania mikrobiomu niemowląt w Wielkiej Brytanii, naukowcy z Wellcome Sanger Institute oraz University College London (UCL) odkryli, że noworodki, które już w pierwszym tygodniu życia miały określony skład bakterii jelitowych – występujący wyłącznie u niektórych dzieci urodzonych drogą pochwową – były rzadziej hospitalizowane z powodu wirusowych infekcji dolnych dróg oddechowych (vLRTI) w ciągu pierwszych dwóch lat życia.
Badania opublikowano 4 czerwca w czasopiśmie „The Lancet Microbe” i są one pierwszymi, które pokazują związek między składem mikrobiomu w pierwszym tygodniu życia a ryzykiem hospitalizacji z powodu infekcji dróg oddechowych we wczesnym dzieciństwie. Naukowcy wykorzystali sekwencjonowanie całogenomowe oraz analizę próbek kału od 1082 noworodków, a następnie powiązali te dane z elektronicznymi kartami zdrowia, śledząc hospitalizacje do ukończenia przez dzieci drugiego roku życia.
Ochronna rola mikrobiomu i bakterii typu Bifidobacterium
Bazując na wcześniejszych wynikach z UK Baby Biome Study, nowe badania sugerują, że określone konfiguracje mikrobiomu mogą przynosić korzyści zdrowotne – między innymi ochronę przed infekcjami wirusowymi. Zauważono, że dzieci urodzone drogą naturalną, które miały wysokie stężenie bakterii Bifidobacterium longum oraz inne korzystne bakterie z rodzaju Bifidobacterium i Bacteroides (np. B. bifidum, B. dorei), były rzadziej hospitalizowane z powodu vLRTI w porównaniu z dziećmi o innym składzie mikrobiomu.
Co istotne, nie wszystkie dzieci urodzone naturalnie miały taki sam skład mikrobiomu – zidentyfikowano również inne profile bakteryjne, zarówno u dzieci urodzonych naturalnie, jak i przez cesarskie cięcie, które wiązały się z wyższym ryzykiem hospitalizacji.
Wczesne życie – okno interwencji
Mikrobiom jelitowy to złożony ekosystem milionów drobnoustrojów niezbędnych dla zdrowia człowieka, odgrywających kluczową rolę w rozwoju układu odpornościowego. Najwcześniejsze dni życia to moment, gdy mikrobiom intensywnie się kształtuje, co czyni ten czas idealnym na potencjalne interwencje – np. wprowadzenie probiotyków wspierających rozwój korzystnych bakterii.
Wcześniejsze badania wykazały, że dzieci urodzone naturalnie mają odmienny mikrobiom niż te urodzone przez cesarskie cięcie, choć różnice te wyrównują się po pierwszym roku życia. Dodatkowo, w pierwszym tygodniu życia u wszystkich niemowląt dominują tzw. bakterie pionierskie – najczęściej Bifidobacterium longum i B. breve, uznawane za szczególnie korzystne.
Znaczenie badań kohortowych i przyszłość terapii
Naukowcy podkreślają, że zaobserwowano jedynie korelację, a nie dowód przyczynowości. Potrzebne są dalsze badania, by potwierdzić, czy korzystny mikrobiom rzeczywiście chroni przed infekcjami i czy podobne zależności występują w przypadku innych chorób.
Kolejne analizy będą prowadzone w ramach projektu 4M (Microbes, Milk, Mental Health and Me), który ma na celu lepsze zrozumienie związku między mikrobiomem a zdrowiem dzieci.
Profesor Nigel Field z UCL zaznaczył: „To pierwsze badanie, które wykazuje taką zależność między mikrobiomem niemowląt a ryzykiem infekcji wirusowej. Dzięki dużej skali badania Baby Biome oraz zastosowaniu zaawansowanych technik genetycznych udało się to zaobserwować po raz pierwszy.”
Profesor Louise Kenny, niezwiązana z badaniem, dodała: „Choć niektóre dzieci urodzone drogą naturalną miały niższe ryzyko infekcji, nie dotyczyło to wszystkich. Ostateczne wnioski muszą uwzględniać wiele czynników, a decyzje dotyczące porodu powinny zawsze być indywidualne.”
Dr Trevor Lawley z Wellcome Sanger Institute podkreślił znaczenie opracowywania spersonalizowanych interwencji, takich jak dostosowane probiotyki, które mogłyby wspierać zdrowy rozwój mikrobiomu już od pierwszych dni życia.
Źródło: The Lancet Microbe, Wellcome Trust Sanger Institute
