Mniej leku, taki sam efekt: skuteczność niskich dawek semaglutydu w leczeniu otyłości

Nowe badania zaprezentowane podczas Europejskiego Kongresu Otyłości (ECO 2025) wykazały, że pacjenci korzystający z internetowej kliniki leczenia otyłości osiągnęli podobne wyniki w redukcji masy ciała jak uczestnicy randomizowanych badań klinicznych semaglutydu – pomimo stosowania mniej niż połowy standardowej dawki leku. Wyniki te zostaną opublikowane w czasopiśmie The Lancet Digital Health.

Skuteczna utrata masy ciała w codziennym życiu

Pacjenci, którzy przestrzegali programu kliniki internetowej Embla, stracili średnio 16,7% masy ciała (16,8 kg) po 64 tygodniach, co odpowiada efektom uzyskiwanym w badaniach klinicznych semaglutydu – agonisty receptora GLP-1.

– Osiągnięcie takiej samej utraty masy ciała w warunkach życia codziennego, jak w ściśle kontrolowanych badaniach klinicznych, przy jednoczesnym stosowaniu niższych dawek leku, niesie za sobą wiele potencjalnych korzyści – mówi dr Henrik Gudbergsen, główny autor badania i dyrektor medyczny platformy Embla.

Rewolucyjny model leczenia: niska dawka + zmiana stylu życia

W odróżnieniu od większości dotychczasowych badań w warunkach rzeczywistych, ten projekt dokładnie śledził nie tylko dawkowanie leku, ale też zachowania zdrowotne pacjentów. Program Embla łączył spersonalizowane dawki semaglutydu z intensywną terapią behawioralną, zaleceniami dietetycznymi i dotyczącymi aktywności fizycznej, a także dostępem do lekarzy, pielęgniarek i psychologów za pośrednictwem aplikacji zasilanej sztuczną inteligencją.

Badanie objęło 2 694 osoby w Danii (78% kobiet, średni wiek 47 lat, średnie BMI 34,3, średnia masa ciała 100,5 kg). Wszyscy byli uczestnikami programu dostępnego przez aplikację Embla (w Danii i Wielkiej Brytanii).

Zamiast stosować sztywne schematy dawkowania (od 0,25 mg/tydz. do 2,4 mg/tydz.), pacjenci otrzymywali najniższą skuteczną dawkę. Dawka była zwiększana tylko wtedy, gdy zatrzymano postępy. Uczestnicy pozostawali przy danej dawce tak długo, jak długo tygodniowy spadek masy ciała przekraczał 0,5% masy wyjściowej, a działania niepożądane i głód były akceptowalne. Leczenie kontynuowano do momentu osiągnięcia docelowej masy ciała lub BMI 25 – to podejście nazwano „treat-to-target” (leczenie do celu).

Wyniki i porównanie z badaniami klinicznymi

Średnia utrata masy ciała wśród osób kontynuujących program wynosiła:

• 12,2% (12,2 kg) po 26 tygodniach,
• 16,2% (16,3 kg) po 52 tygodniach,
• 16,7% (16,8 kg) po 64 tygodniach.

To wyniki porównywalne z efektami badań klinicznych, gdzie średnia utrata masy ciała po 64 tygodniach wynosiła 15–16%. Co jednak istotne – osiągnięto je przy użyciu średnio 1 mg semaglutydu tygodniowo, a tylko 28,8% pacjentów przekroczyło tę dawkę. Dla porównania, w badaniach klinicznych aż 90% uczestników otrzymywało maksymalną dawkę 2,4 mg/tydz.

98% pacjentów, którzy pozostali w programie między 52. a 64. tygodniem, straciło co najmniej 5% masy ciała, a 82%, 51% i 23% straciło odpowiednio 10%, 15% i 20%.

Kobiety osiągały większą redukcję masy ciała niż mężczyźni (17,6% vs 13,4%), a intensywniejsze korzystanie z aplikacji wiązało się z lepszymi wynikami. Co ciekawe, skuteczność leczenia nie zależała od wyjściowego BMI, wieku ani dawki semaglutydu – co sugeruje, że niższe dawki są równie skuteczne jak wyższe.

Bezpieczeństwo i ograniczenia

Działania niepożądane, takie jak nudności, wymioty czy bóle brzucha, były zazwyczaj łagodne i przemijające. Badanie miało jednak ograniczenia – m.in. brak grupy kontrolnej oraz opieranie się na danych samodzielnie raportowanych przez pacjentów.

Wnioski

– Nasze wyniki pokazują, że spersonalizowane dawkowanie semaglutydu w połączeniu ze wsparciem dietetycznym, aktywnością fizyczną i terapią psychologiczną może umożliwić pacjentom osiągnięcie efektów porównywalnych z badaniami klinicznymi – podsumowuje dr Gudbergsen.

– Podejście „treat-to-target”, pozwalające dostosować dawkę do celu pacjenta, umożliwia utrzymanie jak najniższych dawek, co może oznaczać niższe koszty i mniej działań niepożądanych.

– Co ważne, metoda ta była skuteczna niezależnie od wieku, płci i wyjściowej masy ciała.

Źródło: European Association for the Study of Obesity