Nauka i badania

Nowa broń przeciwko wirusom

Dr Petr Chlanda, wirusolog i kierownik grupy badawczej na Wydziale Medycznym Uniwersytetu w Heidelbergu, otrzymał ponad 720 000 euro dofinansowania od Unii Europejskiej na badania nad nowymi terapiami przeciwwirusowymi. Jego praca jest częścią interdyscyplinarnego, międzynarodowego projektu DEFENDER, który opracowuje innowacyjne metody zwalczania nowych i nawracających wirusów. Projekt, koordynowany przez Leibniz-Institut für Virologie, jest finansowany w ramach programu Horyzont Europa łączną kwotą około 9,6 miliona euro.

Nauka odpowiedzią na pandemie

Pandemia COVID-19 uwidoczniła ogromne ryzyko związane z nowymi i nawracającymi wirusami. Wiele z tych wirusów pozostaje bez zatwierdzonych szczepionek czy specyficznych terapii. Projekt DEFENDER (ang. Identification of novel viral Entry factors and Development of antiviral approaches) odpowiada na to wyzwanie, dążąc do opracowania nowych, alternatywnych strategii przeciwwirusowych, które pozwolą lepiej przygotować się na przyszłe epidemie.

Unikalne podejście badawcze

W ramach projektu DEFENDER naukowcy wykorzystują najnowocześniejsze technologie, takie jak technika CRISPR/Cas do modyfikacji genomu, analizy bioinformatyczne i sztuczną inteligencję, aby zidentyfikować i scharakteryzować nowe punkty interakcji między wirusem a gospodarzem, które mogą stać się celem terapii przeciwwirusowych. Na poziomie gospodarza badacze poszukują czynników odgrywających kluczową rolę w procesie wnikania wirusów do komórek, natomiast na poziomie wirusa analizują struktury, które mogą stać się celami dla terapeutycznych przeciwciał lub nanociał. Ostatecznym celem jest uniemożliwienie wirusom wnikania do organizmu człowieka.

Projekt koncentruje się na opracowaniu przeciwwirusowych substancji czynnych przeciwko szerokiej gamie nowych i wysoce patogennych wirusów, takich jak wirus Nipah i wirus Lassa, a także wirusom przenoszonym przez komary, w tym Zika, Denga, żółtej febry i Chikungunya.

Wzmocnienie europejskiej gotowości na pandemie

Projekt DEFENDER rozpoczął się 1 stycznia 2025 roku i będzie trwał pięć lat, finansowany przez Komisję Europejską kwotą około 9,6 miliona euro. Jego celem jest znacząca poprawa europejskiej i globalnej gotowości na pandemie. Dzięki systematycznym badaniom interakcji między wirusami a gospodarzami mają powstać nowe kandydaty na leki przeciwwirusowe, które można będzie przetestować w badaniach klinicznych.

„Dzięki naszym nowoczesnym technologiom obrazowania o wysokiej rozdzielczości możemy nie tylko zidentyfikować nowe mechanizmy działania potencjalnych inhibitorów, ale także je szczegółowo przeanalizować” – wyjaśnia dr Petr Chlanda, kierownik grupy badawczej na Uniwersytecie w Heidelbergu.

Współpraca na poziomie międzynarodowym

Koordynatorka projektu, prof. dr Stephanie Pfänder z Leibniz-Institut für Virologie, podkreśla: „DEFENDER łączy wiedzę wiodących europejskich instytucji badawczych w dziedzinach takich jak wirusologia, biologia strukturalna, genetyka i bioinformatyka, aby opracować innowacyjne, przełomowe strategie przeciwwirusowe. Jesteśmy przekonani, że nasza praca wniesie istotny wkład w zwalczanie przyszłych wybuchów epidemii.”

Heidelberg jako centrum zaawansowanych technologii obrazowania

Zespół dr. Chlandy wnosi do projektu DEFENDER innowacyjne techniki obrazowania i analizy danych wizualnych, wykorzystując najnowocześniejszą kriomikroskopię elektronową oraz kriokorelacyjną mikroskopię świetlną i elektronową. Dzięki tym technologiom badacze szczegółowo analizują interakcje nowych ludzkich wirusów RNA z komórkami gospodarza, ze szczególnym uwzględnieniem czynników na poziomie gospodarza, które mogą hamować wnikanie wirusów.

W projekcie DEFENDER uczestniczy dwanaście instytucji z Niemiec, Francji, Anglii i Szwajcarii, w tym Uniwersytet w Zurychu, Uniwersytet w Greifswaldzie, Helmholtz-Zentrum für Infektionsforschung w Brunszwiku, Uniwersytet w Lubece, École Polytechnique Fédérale de Lausanne, Liverpool School of Tropical Medicine, Instytut Pasteura w Paryżu, Ruhr-Universität Bochum, Philipps-Universität Marburg oraz Bernhard-Nocht-Institut für Tropenmedizin w Hamburgu.

Program Horyzont Europa, w ramach którego finansowany jest DEFENDER, jest programem ramowym Unii Europejskiej na lata 2021-2027. Jego celem jest wzmocnienie konkurencyjności Europy, wspieranie współpracy między nauką a przemysłem oraz wspólne poszukiwanie rozwiązań dla globalnych wyzwań.

Źródło: Universitätsklinikum Heidelberg

Tygodnik Medyczny

Zdrowie, system ochrony zdrowia, opieka farmaceutyczna, farmacja, polityka lekowa, żywienie, służba zdrowia - portal medyczny

Najnowsze artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button