
Nowa strategia walki z czerniakiem: kompleks nanosrebra i chlorheksydyny
Czerniak to agresywny nowotwór skóry o wysokiej śmiertelności w przypadku przerzutów. Chemioterapia miejscowa może być stosowana jedynie w stadium 0 (czerniak in situ) oraz w fazie pooperacyjnej po chirurgicznym usunięciu podejrzanych zmian skórnych. W tym celu testowano i wykazano skuteczność leków takich jak imikwimod, 5-fluorouracyl, dakarbazyna i doksorubicyna. Ostatnie badania skupiają się również na wykorzystaniu nanocząstek metali jako niezależnych jednostek terapeutycznych lub nośników leków.
Nanocząstki srebra (AgNPs) cieszą się szczególnym zainteresowaniem w nanomedycynie, systemach dostarczania leków i terapii diagnostycznej. Wykazują one szerokie spektrum właściwości przeciwdrobnoustrojowych i przeciwnowotworowych, jednak ich działanie farmakologiczne zależy od tzw. „funkcjonalności powierzchniowej”. Na przykład, sferyczne nanocząstki o ładunku ujemnym są mniej toksyczne niż cząstki naładowane dodatnio, zwłaszcza te o nieregularnym kształcie (np. pręty, druty). Jednak to sprawia, że mają one również słabsze właściwości przeciwnowotworowe.
Współczesna farmacja coraz częściej wykorzystuje technologie ekologiczne (tzw. „zielone technologie”), które eliminują użycie toksycznych rozpuszczalników i reagentów. W omawianym badaniu zastosowano jedną z takich metod, wykorzystującą liście zielonej herbaty (Camellia sinensis) jako naturalny reduktor jonów srebra. W celu zwiększenia działania przeciwdrobnoustrojowego i przeciwnowotworowego, uzyskane w ten sposób nanocząstki srebra połączono z chlorheksydyną (Cx+) – silnym środkiem antyseptycznym i kationowym surfaktantem. Kompleks AgNP-Cx+ wykazał około 18-krotnie silniejsze działanie przeciwczerniakowe oraz trzykrotnie lepszą selektywność względem komórek nowotworowych w porównaniu z niezmodyfikowanymi nanocząstkami srebra.
Najważniejszym osiągnięciem tego badania, opublikowanego w czasopiśmie Pharmacia, było opracowanie prototypu plastra jako formy dawkowania kompleksu AgNP-Cx+. Zastosowane polimery – hydroksypropylometyloceluloza oraz Eudragit® RS – nie tylko nie zakłócały działania przeciwnowotworowego substancji czynnej, ale także podwoiły jej aktywność i jeszcze bardziej zwiększyły selektywność wobec komórek czerniaka.
Źródło: Pharmacia
DOI: 10.3897/pharmacia.72.e143419