Przewlekła białaczka szpikowa (CML), rzadki rodzaj nowotworu krwi, może w przyszłości korzystać z nowatorskiej metody, która pozwala określić, które leki będą najbardziej skuteczne dla poszczególnych pacjentów.
Nowa metoda personalizacji leczenia
Opracowanie nowego narzędzia może zmienić podejście do leczenia przewlekłej białaczki szpikowej. „Nowa metoda może pomóc osobom cierpiącym na chroniczną białaczkę szpikową” – mówi Jennifer Sheehan, doktorantka z Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Produkcji na Norweskim Uniwersytecie Nauki i Technologii (NTNU).
Sheehan jest pierwszą autorką publikacji opisującej tę metodę, która ukazała się w czasopiśmie PLOS Computational Biology. Badania przeprowadzono we współpracy z Uniwersytetem Linneusza w Szwecji oraz Uniwersytetem São Paulo w Brazylii.
CML – podstępny nowotwór krwi
Przewlekła białaczka szpikowa to stosunkowo rzadki rodzaj nowotworu krwi. W Norwegii rocznie diagnozuje się około 70 przypadków tej choroby.
Przyczyną CML jest mutacja genetyczna spowodowana oderwaniem fragmentu jednego chromosomu i połączeniem go z innym chromosomem. W efekcie powstaje nieprawidłowy gen, który powoduje niekontrolowane namnażanie niedojrzałych białych krwinek, wypełniających naczynia krwionośne i prowadzących do rozwoju nowotworu.
„CML to rodzaj nowotworu, z którym wiele osób żyje przez długi czas, nie zdając sobie sprawy z choroby. Objawy mogą być niewidoczne przez lata, zanim pacjent stanie się wyraźnie chory” – wyjaśnia profesor Astrid S. de Wijn, współautorka badania z NTNU i opiekunka naukowa Sheehan.
Klucz do skutecznego leczenia
Obecnie najskuteczniejszą formą terapii CML jest przeszczepienie komórek macierzystych. Jednak wielu pacjentów może tego uniknąć, jeśli otrzymają odpowiednią pomoc farmakologiczną. Większość pacjentów dobrze reaguje na terapię za pomocą tzw. inhibitorów kinazy tyrozynowej, które skutecznie spowalniają nadprodukcję komórek w krwi.
Na rynku dostępnych jest jednak pięć różnych leków tego typu, a wybór najskuteczniejszego bywa trudny. Dodatkowo, spontaniczne mutacje w komórkach mogą sprawiać, że niektóre leki tracą swoją skuteczność.
„Opracowaliśmy model komputerowy, który pozwala przewidzieć, które leki będą najskuteczniejsze w leczeniu konkretnego pacjenta” – mówi profesor Ran Friedman z Uniwersytetu Linneusza.
Przełom w diagnostyce i terapii
Nowy model opiera się na symulacjach komputerowych, które analizują dynamikę oporności na leki w przypadku leczenia inhibitorem enzymatycznym. Dzięki temu lekarze mogą precyzyjniej dobrać terapię, minimalizując ryzyko wystąpienia oporności na leki.
Badanie, którego wyniki opublikowano w PLOS Computational Biology, stanowi istotny krok w kierunku personalizacji leczenia pacjentów z CML i potencjalnie innych nowotworów krwi.
Źródło: “Beyond IC50—A computational dynamic model of drug resistance in enzyme inhibition treatment”, Norwegian University of Science and Technology
DOI: 10.1371/journal.pcbi.1012570
