Arabia Saudyjska stoi w obliczu unikalnego wyzwania zdrowotnego związanego z wielolekoopornymi bakteriami Klebsiella pneumoniae. Wyniki największego w kraju badania epidemiologicznego, przeprowadzonego przez naukowców z Uniwersytetu Nauki i Technologii Króla Abdullaha (KAUST) oraz Ministerstwo Zdrowia Arabii Saudyjskiej, wskazują, że lokalna różnorodność genetyczna tych bakterii różni się znacząco od obserwowanej w innych regionach świata. Odkrycia te podkreślają konieczność opracowania strategii zdrowotnych specyficznych dla Arabii Saudyjskiej.
Klebsiella pneumoniae – globalny priorytet zdrowotny
Klebsiella pneumoniae, należąca do najczęstszych przyczyn zakażeń szpitalnych, została uznana przez Światową Organizację Zdrowia za globalny priorytet zdrowotny. Zdrowi ludzie zakażeni tą bakterią zazwyczaj doświadczają łagodnych objawów, jednak dla pacjentów z osłabioną odpornością może być ona przyczyną ciężkich zapaleń płuc, zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych czy innych potencjalnie śmiertelnych schorzeń.
Oporność Klebsiella pneumoniae na antybiotyki w ciągu ostatnich dekad stale rośnie. Przyczynami tego zjawiska są m.in. nadmierne stosowanie antybiotyków zarówno w medycynie, jak i w rolnictwie. Dynamiczny genom tej bakterii umożliwia szybkie rozwijanie szczepów patogennych z niepatogennych poprzez wymianę genów, w tym genów oporności na antybiotyki.
Lokalne wyzwania w Arabii Saudyjskiej
Według badań KAUST i Ministerstwa Zdrowia Arabii Saudyjskiej bakterie Klebsiella pneumoniae są szóstą najczęstszą przyczyną zgonów w kraju, powodując więcej zgonów niż wiele chorób oddechowych czy neurologicznych. W ramach badania zebrano próbki z 34 szpitali w 15 miastach, a następnie przeprowadzono ich szczegółową analizę genomową.
Zespół badawczy, kierowany przez prof. Danesha Moradigaravanda oraz prof. Arnaba Paina, odkrył, że najbardziej rozpowszechnione szczepy w Arabii Saudyjskiej genetycznie przypominają te z Bliskiego Wschodu i Azji Południowej. Zjawisko to sugeruje, że bakterie są rozprzestrzeniane w tym regionie. Co jednak bardziej niepokojące, badania wykazały, że czynniki molekularne odpowiedzialne za oporność na leki i wirulencję bakterii ulegają konwergencji, co może prowadzić do bardziej nasilonych objawów chorobowych.
Konieczność dostosowanych strategii
Odkrycia te pokazują, że globalne podejście do monitorowania i leczenia zakażeń Klebsiella pneumoniae może być niewystarczające. „Unikalna epidemiologia obserwowana w Arabii Saudyjskiej podkreśla potrzebę dostosowanych programów nadzoru zdrowotnego dla każdego kraju” – zaznaczył prof. Moradigaravand.
Badacze wskazują również na konieczność rozwoju nowych środków przeciwdrobnoustrojowych, ponieważ obecnie dostępne terapie mogą nie być skuteczne wobec lokalnych szczepów bakterii.
Współpraca na rzecz walki z opornością
Aby wspierać walkę z wielolekoopornością, w ubiegłym roku KAUST i Ministerstwo Zdrowia Arabii Saudyjskiej rozpoczęły współpracę, łącząc zaawansowane możliwości genomiki i analizy danych KAUST z unikalnymi biobankami bakterii wielolekoopornych Ministerstwa Zdrowia. Ta inicjatywa wpisuje się w plan działań saudyjskiej Publicznej Służby Zdrowia, mający na celu ocenę i wdrażanie skutecznych interwencji.
Podsumowanie
Badanie opublikowane w Emerging Microbes & Infections jest przełomowe w zrozumieniu epidemiologii Klebsiella pneumoniae w Arabii Saudyjskiej. Wyniki nie tylko podkreślają potrzebę lokalnych strategii zdrowotnych, ale również wskazują na konieczność globalnej współpracy w celu opracowania skutecznych terapii przeciwdrobnoustrojowych.
Źródło: Emerging Microbes & Infections
DOI: 10.1080/22221751.2024.2427793
