Przewlekłe i bolesne zmiany skórne u osób z łagodną do umiarkowanej postacią trądziku odwróconego -hidradenitis suppurativa są standardowo leczone miejscowo przy użyciu maści przeciwzapalnych i antybiotykowych. Instytut Jakości i Wydajności Opieki Zdrowotnej (IQWiG), na zlecenie Wspólnej Federalnej Komisji (G-BA), przeanalizował zalety i wady naświetlania zmienionej zapalnie skóry kombinacją intensywnie pulsującego światła i częstotliwości radiowej jako uzupełnienia miejscowej terapii antybiotykowej.
Wnioski IQWiG opierają się na wynikach wysokiej jakości randomizowanego badania klinicznego. Pacjenci z hidradenitis suppurativa w stadium I i II (zgodnie ze skalą Hurley’a) odnieśli korzyści z terapii skojarzonej, łączącej miejscową antybiotykoterapię z naświetlaniem skóry, ponieważ głębokie oraz rozległe zmiany zapalne i ropne uległy znacznie większej poprawie niż w przypadku samej terapii antybiotykowej.
Główne cele terapeutyczne zostały lepiej osiągnięte dzięki terapii skojarzonej niż przy zastosowaniu samej antybiotykoterapii. Wyniki badania dotyczące innych parametrów, takich jak lęk, depresja, ból i jakość życia związana ze zdrowiem, nie wykazały istotnych różnic między obiema grupami terapeutycznymi. Wprawdzie w przypadku bólu i jakości życia zaobserwowano niewielkie statystyczne różnice na korzyść dodatkowego naświetlania, ale były one zbyt małe, aby mogły zostać uznane za klinicznie istotne. Po naświetlaniu skóry występowały czasowe działania niepożądane, takie jak zaczerwienienie, obrzęk czy świąd w miejscu zabiegu, jednak nie były one poważne.
Przewlekła choroba o dużym obciążeniu zdrowotnym
Hidradenitis suppurativa (znana także jako trądzik odwrócony) to przewlekła choroba skóry, charakteryzująca się stanami zapalnymi mieszków włosowych i gruczołów łojowych, które prowadzą do powstawania bolesnych, ropnych guzków. Guzki te mogą przekształcać się w większe ropnie, a choroba często obejmuje duże obszary skóry, szczególnie w okolicach pach, pachwin oraz w rejonie narządów płciowych i odbytu.
Ze względu na stan zapalny skóry, ruchomość w stawach biodrowych i barkowych może być znacznie ograniczona, co wpływa na codzienne funkcjonowanie pacjentów. Głównym celem terapii jest zmniejszenie uszkodzeń skóry i łagodzenie bólu, co bezpośrednio przekłada się na poprawę jakości życia – potwierdziły to także rozmowy z pacjentami, które IQWiG przeprowadził w ramach oceny korzyści terapeutycznych.
Z tego względu krótkotrwałe leczenie objawowe nie jest wystarczające w przypadku przewlekłej i obciążającej choroby. Nie jest jednak jasne, czy ciągła terapia podtrzymująca z wykorzystaniem naświetlania (bez jednoczesnej antybiotykoterapii) przynosi dodatkowe korzyści, ponieważ kluczowe badanie analizowało skuteczność leczenia jedynie w okresie 16 tygodni. Po tym czasie wszyscy pacjenci mogli otrzymać tę samą terapię. Ponadto, na podstawie dostępnych danych, nie można było ocenić potrzeby interwencji chirurgicznych, które z perspektywy pacjentów są szczególnie obciążające.
W kwietniu 2024 roku G-BA zleciła IQWiG ocenę skuteczności terapii skóry z wykorzystaniem intensywnie pulsującego światła i częstotliwości radiowej u pacjentów z hidradenitis suppurativa w stadium I i II (zgodnie ze skalą Hurley’a). Wstępne wyniki zostały opublikowane przez IQWiG w grudniu 2024 roku i poddane konsultacjom publicznym. Po zakończeniu procedury opiniowania zespół projektowy przeanalizował uwagi i w styczniu 2025 roku przekazał zaktualizowany raport końcowy zleceniodawcy. Jednocześnie opublikowano także dokument zawierający pisemne stanowiska uczestników konsultacji.
Źródło: Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (IQWiG)
