W najnowszym wydaniu czasopisma Aging (Aging-US), tom 17, numer 4 z 7 kwietnia 2025 roku, ukazał się artykuł zatytułowany: „Farmakologiczne odtworzenie szczupłego fenotypu wywołanego dietą przedłużającą życie poprzez ograniczenie aminokwasów siarkowych”.
W badaniu zespół naukowców, którego pierwszym autorem jest Naidu B. Ommi, a autorem korespondującym Sailendra N. Nichenametla z Orentreich Foundation for the Advancement of Science Inc., sprawdził, czy lek butioninosulfoksymina (BSO) może naśladować efekty trudnej do stosowania diety ograniczającej aminokwasy siarkowe (SAAR), znanej z działania przeciwotyłościowego. Okazało się, że BSO wywołuje podobne zmniejszenie masy tłuszczowej i przyrostu wagi jak dieta SAAR. To podejście farmakologiczne może być prostszą i bezpieczniejszą alternatywą w leczeniu otyłości, szczególnie dla osób mających trudności z przestrzeganiem rygorystycznych diet.
Kontekst i znaczenie badania
Otyłość i zaburzenia metaboliczne zwiększają ryzyko rozwoju chorób przewlekłych, takich jak choroby serca, cukrzyca i choroba Alzheimera. Dieta SAAR, oparta na ograniczeniu metioniny i cysteiny, wykazuje silne korzyści zdrowotne w badaniach na zwierzętach, ale jej zastosowanie u ludzi utrudniają problemy z przestrzeganiem reżimu dietetycznego.
W nowym badaniu naukowcy ocenili, czy związek BSO — obniżający poziom glutationu (GSH) w organizmie — może wywołać efekty podobne do SAAR bez potrzeby zmiany diety.
Metodyka badania
Cztery grupy otyłych myszy karmiono dietą wysokotłuszczową. Jedna grupa otrzymała dietę SAAR, inna standardową dietę z dodatkiem BSO, a dwie grupy kontrolne — odpowiednio brak leczenia lub suplement zwiększający poziom GSH. Myszy otrzymujące BSO wykazały niższą masę tłuszczową, mniejszą zawartość tłuszczu w wątrobie oraz brak przyrostu masy ciała — efekty porównywalne z grupą SAAR. Co istotne, zmniejszenie tłuszczu nastąpiło bez ograniczania spożycia pokarmu i utraty masy mięśniowej, co czyni BSO obiecującą opcją terapeutyczną.
Jak podkreślają autorzy: „Myszy BSO wykazywały wszystkie zmiany charakterystyczne dla diety SAAR, z dwiema różnicami: nieco mniejszą siłą efektu i silniejszym wpływem molekularnym na nerki niż na wątrobę”.
Działanie metaboliczne i bezpieczeństwo
Zarówno dieta SAAR, jak i BSO wpływały na aktywność metaboliczną poprzez szlaki związane z magazynowaniem tłuszczu, lecz działały w różnych narządach. SAAR miała silniejsze działanie w wątrobie, a BSO — w nerkach. Obie interwencje zwiększały poziom seryny — aminokwasu powiązanego z niższą produkcją tłuszczu.
W przeciwieństwie do wielu leków na otyłość ograniczających apetyt lub masę mięśniową, BSO zapobiegał gromadzeniu tłuszczu, jednocześnie chroniąc masę mięśniową i nie wpływając na ilość spożywanego pokarmu. Podczas 13-tygodniowego badania nie odnotowano oznak toksyczności dla wątroby ani nerek, co wskazuje na bezpieczeństwo stosowania BSO w testowanej dawce.
Potencjał kliniczny i kolejne kroki
BSO był wcześniej oceniany w badaniach klinicznych z udziałem ludzi przy innych wskazaniach, dlatego jego potencjalne wykorzystanie w leczeniu chorób metabolicznych może być stosunkowo łatwe. Autorzy zaznaczają jednak potrzebę dalszych badań zarówno na zwierzętach, jak i ludziach. Jeśli potwierdzą się wyniki, strategia ta może stanowić realną alternatywę dla trudnych do utrzymania diet i pomóc większej liczbie osób w długoterminowej kontroli masy ciała.
Pełna treść artykułu: DOI: 10.18632/aging.206237
