Pierwszy na świecie przeszczep pęcherza moczowego u człowieka: wspólna operacja chirurgów z USC i UCLA

Chirurdzy z Keck Medicine of USC i UCLA Health przeprowadzili pierwszy na świecie przeszczep pęcherza moczowego u człowieka. Operacja zakończyła się sukcesem 4 maja 2025 roku w Ronald Reagan UCLA Medical Center i była wspólnym przedsięwzięciem dr. Inderbira Gilla, dyrektora USC Urology, oraz dr. Nimy Nassiriego, chirurga transplantacyjnego z UCLA i dyrektora programu przeszczepów pęcherza moczowego UCLA Vascularized Composite Bladder Allograft Transplant Program.

– To historyczny moment w medycynie, który może zmienić sposób leczenia pacjentów z niewydolnymi, „terminalnymi” pęcherzami – powiedział dr Gill. – Przeszczepy to ratujące życie i poprawiające jakość życia rozwiązanie dla wielu schorzeń narządów wewnętrznych. Teraz do tej listy można dodać również pęcherz moczowy.

Dr Nassiri zaznaczył, że przygotowania do tej pierwszej próby trwały ponad cztery lata i że może ona stać się realną opcją terapeutyczną dla odpowiednio dobranych pacjentów.

Lata przygotowań i wieloetapowe testy przedkliniczne

Gill i Nassiri współpracowali przez kilka lat w Keck School of Medicine, rozwijając technikę operacyjną, projektując badania kliniczne oraz uzyskując odpowiednie zgody regulacyjne. W ramach przygotowań wykonano liczne zabiegi przedkliniczne w Keck Medical Center oraz w OneLegacy – organizacji zajmującej się pozyskiwaniem narządów do przeszczepów w południowej Kalifornii.

Złożona, ale udana operacja

Pacjent przez siedem lat był uzależniony od dializ. Ponad pięć lat temu usunięto mu większość pęcherza z powodu raka, a pozostały fragment był zbyt mały i niewydolny. Dodatkowo w wyniku raka nerek usunięto mu obie nerki.

W odpowiedzi na te deficyty dr Gill i dr Nassiri przeprowadzili połączony przeszczep nerki i pęcherza moczowego. Dzięki temu pacjent mógł natychmiast odstawić dializy i po raz pierwszy od siedmiu lat oddać mocz. Najpierw przeszczepiono nerkę, a następnie pęcherz. Nerka została połączona z nowym pęcherzem. Cała procedura trwała około ośmiu godzin.

– Nerka natychmiast zaczęła produkować dużą ilość moczu, a funkcja nerek uległa poprawie – powiedział dr Nassiri. – Dializy nie były już potrzebne, a mocz odpływał prawidłowo do nowego pęcherza.

Dr Gill podkreślił, że mimo złożoności przypadek przebiegł zgodnie z planem, a stan kliniczny pacjenta jest zadowalający.

Potencjalne korzyści dla pacjentów

Na całym świecie miliony ludzi cierpią na choroby i dysfunkcje pęcherza moczowego. U części z nich rozwija się niewydolność pęcherza objawiająca się bólem, infekcjami i innymi powikłaniami. Obecnie stosuje się rekonstrukcję lub augmentację pęcherza z użyciem fragmentu jelita pacjenta.

– Choć te operacje mogą być skuteczne, wiążą się z licznymi powikłaniami, takimi jak przewlekłe infekcje, pogorszenie funkcji nerek czy problemy trawienne – tłumaczy dr Gill.

Dr Nassiri dodaje, że przeszczep pęcherza może stworzyć bardziej „naturalny” zbiornik moczu, eliminując niektóre problemy związane z wykorzystaniem jelita.

Największe ryzyko przeszczepów to odrzut narządu oraz skutki uboczne immunosupresji. Dlatego najlepszymi kandydatami do przeszczepu pęcherza są osoby, które mają już przeszczep innego narządu lub wymagają jednoczesnego przeszczepu nerki i pęcherza.

Ze względu na pionierski charakter zabiegu, nadal istnieje wiele niewiadomych dotyczących funkcji przeszczepionego pęcherza w czasie oraz wymaganego poziomu immunosupresji.

Badania i rozwój: droga do przełomu

Dotąd przeszczepy pęcherza nie były wykonywane, głównie ze względu na złożoną anatomię miednicy i techniczną trudność procedury. W ramach przygotowań Gill i Nassiri wykonali liczne ćwiczenia transplantacyjne, w tym pierwsze na świecie robotyczne pobrania pęcherza oraz przeszczepy u pięciu zmarłych dawców, u których utrzymywano krążenie i oddychanie.

Dodatkowo, w OneLegacy przeprowadzono szereg prób nie-robotycznych, co pozwoliło dopracować technikę we współpracy z zespołami multidyscyplinarnymi.

Przeszczep pęcherza przeprowadzono w ramach badania klinicznego UCLA. Gill i Nassiri planują kolejne tego typu zabiegi.

USC Urology pod kierownictwem Gilla zdobyło pozycję światowego lidera w zaawansowanych robotycznych operacjach onkologicznych układu moczowego oraz wdrażaniu technologii sztucznej inteligencji dla poprawy wyników leczenia. UCLA Urology natomiast od lat przoduje w transplantologii urologicznej, a teraz także w przeszczepach pęcherza moczowego.

Źródło: Keck Medicine of USC