Najnowsze badania opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Nature Medicine dowodzą, że post przerywany – strategia polegająca na ograniczeniu liczby godzin jedzenia w ciągu dnia i wydłużeniu czasu postu – może być skutecznym narzędziem w walce z otyłością oraz poprawą zdrowia sercowo-naczyniowego. Badanie to przeprowadzono pod kierunkiem naukowców z Uniwersytetu w Granadzie (UGR), Uniwersytetu Publicznego Nawarry (UPNA) oraz CIBER (Hiszpańska Sieć Badań Biomedycznych).
Otyłość jako wyzwanie zdrowotne
Otyłość i nadwaga dotykają obecnie większość populacji dorosłych w Hiszpanii – aż 70% mężczyzn i 50% kobiet. Problem ten wiąże się z licznymi chorobami metabolicznymi, w tym cukrzycą typu 2, nadciśnieniem, a także zwiększonym ryzykiem niektórych nowotworów. Walka z otyłością jest jednym z kluczowych wyzwań współczesnej medycyny, a tradycyjne metody, takie jak diety redukcyjne, często okazują się trudne do utrzymania.
Post przerywany jako alternatywa dla tradycyjnych diet
Post przerywany opiera się na naprzemiennym okresie jedzenia i postu. Szczególną popularność zdobyła metoda ograniczonego czasowo okna żywieniowego, w której czas spożywania posiłków skraca się z typowych 12–14 godzin do 6–8 godzin, co pozwala na post trwający 16–18 godzin. Przykładem takiej strategii jest jedzenie wyłącznie w godzinach porannych i popołudniowych (np. 9:00–17:00) lub w godzinach popołudniowych i wieczornych (np. 14:00–22:00).
Metodologia i wyniki badania
W badaniu uczestniczyło 197 osób z nadwagą lub otyłością w wieku 30–60 lat. Uczestnicy zostali losowo przypisani do czterech grup:
- Grupa kontrolna: standardowy styl żywienia (okno żywieniowe 12 godzin).
- Post wczesny: okno żywieniowe 9:00–17:00.
- Post późny: okno żywieniowe 14:00–22:00.
- Post samodzielnie wybrany: uczestnicy sami decydowali o godzinach jedzenia (średnio 12:00–20:00).
Wszyscy uczestnicy dodatkowo brali udział w edukacyjnym programie promującym dietę śródziemnomorską. Po 12 tygodniach obserwacji stwierdzono następujące wyniki:
- Osoby stosujące post przerywany schudły średnio 3–4 kg więcej niż osoby w grupie kontrolnej.
- Grupa stosująca post wczesny osiągnęła największą redukcję podskórnej tkanki tłuszczowej na brzuchu.
- Grupa postu wczesnego wykazała także znaczącą poprawę poziomu glukozy na czczo oraz stabilizację glukozy w nocy.
Dlaczego czas jedzenia ma znaczenie?
Jedzenie ostatniego posiłku przed godziną 17:00 pozwala organizmowi na dłuższy okres trawienia, co sprzyja lepszej regulacji glukozy i stabilizacji rytmów biologicznych. Spożywanie posiłków w nieregularnych porach, zwłaszcza w nocy, może zakłócać te rytmy i zwiększać ryzyko rozwoju otyłości, cukrzycy typu 2 oraz chorób sercowo-naczyniowych.
Znaczenie dla praktyki medycznej
Wyniki badania podkreślają, że post przerywany jest nie tylko skuteczny, ale również bezpieczny i dobrze tolerowany przez pacjentów. Naukowcy zwracają uwagę na brak poważnych skutków ubocznych oraz wysoki wskaźnik przestrzegania zaleceń. Post przerywany może stać się istotnym elementem strategii walki z otyłością, zwłaszcza w połączeniu z edukacją żywieniową.
Więcej o wynikach badania można przeczytać w artykule na stronie Tygodnika Diabetologicznego.
Źródło: Nature Medicine
DOI: 10.1038/s41591-024-03375-y
