Badacz z University of Houston, prof. Chandra Mohan – międzynarodowy ekspert i pionier badań nad toczniem – poinformował, że próbki moczu mogą wskazywać na obecność nefropatii toczniowej w sposób całkowicie nieinwazyjny, eliminując potrzebę powtarzanych i bolesnych biopsji nerek.
To odkrycie może znacząco zmienić życie 5 milionów osób na całym świecie cierpiących na różne postacie tocznia rumieniowatego układowego (SLE), z których około połowa doświadcza choroby nerek, w tym nefropatii toczniowej.
Toczeń a uszkodzenie nerek
Toczeń to choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje własne tkanki i narządy organizmu. Nefropatia toczniowa stanowi jedną z najczęstszych i najpoważniejszych manifestacji klinicznych SLE oraz jest główną przyczyną zgonów wśród pacjentów z toczniem. Zgony bezpośrednio związane z uszkodzeniem nerek występują u 5–25% chorych w ciągu pięciu lat od rozpoznania nefropatii.
Pilna potrzeba biomarkerów nieinwazyjnych
„Biopsja nerki jest inwazyjna, niewygodna i wiąże się z ryzykiem powikłań, takich jak krwawienie czy infekcje. Ponadto interpretacja wyników biopsji przez patologów ma charakter subiektywny i obarczona jest znaczną rozbieżnością ocen” – podkreśla prof. Mohan, profesor inżynierii biomedycznej im. Hugh Roya i Lillie Cranz Cullen na University of Houston, w artykule opublikowanym w The Journal of Clinical Investigation. „Dlatego pilnie potrzebne są nieinwazyjne biomarkery, które precyzyjnie odzwierciedlają aktywność zapalną i przewlekłość zmian histopatologicznych”.
Analiza proteomiczna moczu
Zespół Mohana zastosował metodę proteomiki – analizę wszystkich białek obecnych w próbce – aby zidentyfikować biomarkery białkowe moczu, które mogą przewidywać uszkodzenie nerek. Naukowcy przebadali 1317 próbek moczu pobranych w czasie wykonywania biopsji od pacjentów z nefropatią toczniową.
„W tym badaniu odkryliśmy 57 białek, których poziom w moczu był znacząco podwyższony u pacjentów, u których stwierdzono aktywne uszkodzenia nerek” – wyjaśnia Mohan. „Pod mikroskopem zaobserwowaliśmy, że wyższe stężenia tych białek wiązały się z obrzękiem komórek śródbłonka, ogniskami martwicy tkanek i skupiskami uszkodzonych komórek. Wiele z tych białek pochodziło z komórek układu odpornościowego, co potwierdzało obecność procesu zapalnego w nerkach”.
Zidentyfikowano także inne białka związane z długotrwałym włóknieniem i bliznowaceniem nerek.
Kliniczne znaczenie odkrycia
„Wyniki wskazują, że poprzez pomiar określonych białek w moczu lekarze mogą określić, jak aktywna lub przewlekła jest nefropatia toczniowa u danego pacjenta. Co najważniejsze – można to zrobić bez konieczności wykonywania kolejnej biopsji nerki” – podsumowuje Mohan.
W skład zespołu badawczego z University of Houston weszli także Ting Zhang, Jessica Castillo, Anto Sam Crosslee Louis Sam Titus, Kamala Vanarsa, Vedant Sharma i Sohan Kureti, a współpracownikiem był Ramesh Saxena z University of Texas Southwestern Medical Center w Dallas.
Źródło: The Journal of Clinical Investigation, „Urine proteins reveal distinct coagulation and complement cascades underlying acute versus chronic lupus nephritis”
