Na tle alarmującego wzrostu liczby osób poniżej 50. roku życia, u których diagnozuje się raka jelita grubego, badacze apelują o zwiększenie spożycia błonnika i poprawę nawyków żywieniowych, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia śmiertelnych nowotworów układu pokarmowego.
Dwa badania przeprowadzone przez Flinders University rozwijają dotychczasowe dowody na to, że dieta bogata w owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty, ryby, rośliny strączkowe i nabiał może chronić przed ryzykiem nowotworów przewodu pokarmowego (GI), w tym jelita grubego, oraz poprawiać wyniki leczenia tych chorób.
„Zidentyfikowaliśmy liczne bezpośrednie powiązania między niewłaściwymi wyborami dietetycznymi a nowotworami układu pokarmowego” – mówi główny autor badania, dr Yohannes Melaku z Flinders Health and Medical Research Institute (FHMRI).
„Co istotne, odkryliśmy, że dieta bogata w zdrowe tłuszcze i warzywa, a jednocześnie ograniczająca spożycie cukrów i alkoholu, może potencjalnie zmniejszyć ryzyko raka jelita grubego i innych nowotworów. Niezdrowe wzorce żywieniowe, charakteryzujące się wysokim spożyciem czerwonego i przetworzonego mięsa, fast foodów, rafinowanych zbóż, alkoholu i napojów słodzonych, są powiązane z wyższym ryzykiem nowotworów GI.”
Dr Melaku podkreśla, że „żywność bogata w błonnik, taka jak owoce i warzywa, wspiera zdrową mikrobiotę jelitową, która może redukować stany zapalne. Zwiększenie spożycia błonnika i zdrowych tłuszczów powinno być integralnym elementem każdej diety.”
Znaczenie diety w zapobieganiu nowotworom
Chociaż dowody na skuteczność interwencji dietetycznych w zapobieganiu lub opóźnianiu niektórych chorób stale rosną, autorzy badań podkreślają, że konieczne są dalsze badania kliniczne, aby dokładniej zbadać wpływ diety na nowotwory. Jednocześnie zaznaczają, że dieta to tylko jeden z aspektów ogólnego stanu zdrowia i dobrostanu.
Nowotwory przewodu pokarmowego, obejmujące raka przełyku, żołądka, trzustki, jelita cienkiego, okrężnicy, odbytnicy i odbytu, stanowią 1 na 4 przypadki nowotworów i odpowiadają za 1 na 3 zgony z powodu raka na całym świecie.
„Wraz z rosnącą świadomością na temat raka jelita grubego, nasze badania przypominają o znaczeniu odżywiania w zapobieganiu chorobom. Stosując zdrowe nawyki żywieniowe, możemy podjąć proaktywne działania na rzecz ochrony zdrowia w dłuższej perspektywie” – dodaje dr Melaku.
„Przy rosnącej liczbie przypadków nowotworów układu pokarmowego, takich jak rak jelita grubego, diagnozowanych na całym świecie, w tym u coraz młodszych osób, nadszedł czas na działanie, aby chronić zdrowie układu pokarmowego.”
Zgodność z wytycznymi międzynarodowych organizacji
Wyniki badań wspierają zalecenia Światowego Funduszu Badań nad Rakiem (WCRF) oraz American Institute for Cancer Research (AICR), które promują diety bogate w pełnoziarniste produkty, warzywa, owoce i rośliny strączkowe, przy jednoczesnym ograniczaniu spożycia czerwonego i przetworzonego mięsa, słodzonych napojów oraz żywności przetworzonej.
„Nasze odkrycia nie tylko wzmacniają ustalone wytyczne, ale również wskazują na wybory dietetyczne, które mogą aktywnie chronić przed nowotworami, takie jak zwiększenie spożycia błonnika” – mówi dr Melaku.
„Zdrowa dieta to jeden z najprostszych sposobów na poprawę ogólnego stanu zdrowia i zmniejszenie ryzyka chorób, w tym nowotworów. Edukacja żywieniowa oraz promowanie zdrowych wzorców odżywiania mogą odegrać kluczową rolę w zmniejszaniu ryzyka nowotworów GI i poprawie wyników leczenia pacjentów.”
Potrzeba dalszych badań i edukacji
„Chociaż nasze wyniki są obiecujące, konieczne są dalsze badania z większym naciskiem na żywienie w praktykach klinicznych, wykorzystujące biomarkery żywieniowe, aby lepiej zrozumieć związek między dietą a nowotworami GI” – podkreśla współautorka badania, dr Amy Reynolds.
„Musimy zrozumieć, w jaki sposób różne wzorce żywieniowe wpływają na ryzyko rozwoju nowotworów przewodu pokarmowego. Ważne jest również zwiększenie edukacji na temat zdrowego odżywiania, co może przyczynić się do lepszych wyników zdrowotnych u osób zagrożonych nowotworami GI.”
Artykuł „Association of dietary patterns derived by reduced-rank regression with colorectal cancer risk and mortality” autorstwa Zegeye Abebe, Molla Mesele Wassie, Phuc D Nguyen, Amy C Reynolds, Yohannes Adama Melaku został opublikowany w European Journal of Nutrition. DOI: 10.1007/s00394-024-03513-9
Źródło: Flinders University
