Trametynib i rapamycyna: połączenie, które wydłuża życie o 30%
Dłuższe życie dzięki terapii skojarzonej lekami przeciwnowotworowymi
Naukowcy wykazali, że lek trametynib samodzielnie wydłuża życie myszy o 5–10%, podczas gdy rapamycyna – znany geroprotektor – zwiększa długość życia o 15–20%. Połączenie tych dwóch leków wykazuje efekt synergistyczny, wydłużając życie zwierząt średnio o 30%.
Korzyści zdrowotne w podeszłym wieku
Zwierzęta leczone terapią skojarzoną wykazywały mniej oznak przewlekłego stanu zapalnego w tkankach i mózgu, a także opóźniony rozwój nowotworów w porównaniu z grupą kontrolną. Oznacza to nie tylko dłuższe, ale i zdrowsze starzenie się.
Mechanizm działania leków
Oba leki – stosowane już w onkologii – wpływają na różne miejsca w sieci sygnałowej Ras/Insulin/TOR, odgrywającej kluczową rolę w procesach starzenia się. Rapamycyna znana jest jako silny geroprotektor, a trametynib działa poprzez szlak sygnałowy Ras/MEK/ERK. Choć wcześniejsze badania na muchach sugerowały jego potencjał, dopiero teraz potwierdzono jego działanie wydłużające życie u myszy.
Ciekawe jest, że połączenie leków nie tylko zwiększa siłę działania, ale powoduje zupełnie nowe efekty biologiczne. Analiza ekspresji genów w różnych tkankach wykazała, że terapia skojarzona wpływa na aktywność genów w sposób inny niż stosowanie leków oddzielnie. Istnieją specyficzne zmiany transkrypcyjne wywoływane tylko przez kombinację trametynibu i rapamycyny.
Plany na przyszłość: optymalizacja i badania kliniczne
Badacze planują teraz ustalić optymalną dawkę i drogę podania trametynibu, aby zmaksymalizować jego działanie geroprotekcyjne i zminimalizować skutki uboczne. Ponieważ trametynib jest już dopuszczony do stosowania u ludzi, możliwe jest przeprowadzenie badań klinicznych z jego udziałem.
„Trametynib, zwłaszcza w połączeniu z rapamycyną, to dobry kandydat do przetestowania jako geroprotektor w badaniach klinicznych. Mamy nadzieję, że nasze wyniki zostaną podjęte przez innych badaczy i przetestowane u ludzi” – podkreśla dr Sebastian Grönke.
Prof. Dame Linda Partridge z UCL Institute of Healthy Ageing oraz Max Planck Institute for Biology of Ageing dodaje:
„Nie oczekujemy, że u ludzi uzyskamy tak wyraźne wydłużenie życia jak u myszy, ale mamy nadzieję, że leki te pozwolą dłużej zachować zdrowie i wolność od chorób w późnym wieku. Przyszłe badania pomogą ustalić, kto może skorzystać z takiej terapii.”
Badania przeprowadzono w Instytucie Biologii Starzenia im. Maxa Plancka, przy wsparciu Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych oraz klastra doskonałości CECAD przy Uniwersytecie w Kolonii.
Źródło: Nature Aging, Max Planck Institute for Biology of Ageing
