Wcześniejsza menopauza zwiększa ryzyko stłuszczenia wątroby i zaburzeń metabolicznych
Kobiety, u których menopauza wystąpiła przed 50. rokiem życia — a zwłaszcza przed 45. rokiem życia — mają istotnie większe ryzyko rozwoju stłuszczeniowej choroby wątroby oraz powiązanych czynników ryzyka metabolicznego w ciągu roku od wystąpienia menopauzy. Takie wnioski przedstawiono podczas pierwszego wspólnego kongresu Europejskiego Towarzystwa Endokrynologii Dziecięcej (ESPE) oraz Europejskiego Towarzystwa Endokrynologii (ESE). To największe dotychczasowe badanie analizujące ten związek w okresie pięciu lat. Autorzy postulują, że wiek naturalnego wystąpienia menopauzy powinien być uwzględniany w ocenie ryzyka kardiometabolicznego u kobiet.
Wiek menopauzy a ryzyko MASLD
Większość kobiet doświadcza menopauzy między 45. a 55. rokiem życia jako naturalnego etapu procesu starzenia biologicznego. Po menopauzie wzrasta ryzyko wielu przewlekłych chorób, w tym stłuszczeniowej choroby wątroby oraz powiązanych z nią zaburzeń metabolicznych, znanych obecnie jako metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease (MASLD). Choroba ta jest następstwem nadmiernego gromadzenia się tłuszczu w wątrobie. Choć wiadomo, że ryzyko MASLD gwałtownie wzrasta wokół średniego wieku menopauzy, dokładna zależność między wiekiem menopauzy a rozwojem MASLD była dotąd niejasna.
Wyniki badania kohortowego
Naukowcy z Centrum Medycznego Hadassah i Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie przebadali 89 474 kobiet, dzieląc je na grupy według wieku menopauzy: 40–44 lata, 45–49 lat oraz kobiety, które nie przeszły menopauzy do 50. roku życia. Kobiety, u których menopauza wystąpiła między 40. a 44. rokiem życia (uznawana za wczesną), miały o 46% wyższe ryzyko rozwoju stłuszczenia wątroby w ciągu roku od jej wystąpienia.
Wczesna menopauza wiązała się także z:
- 11% większym prawdopodobieństwem wystąpienia stanu przedcukrzycowego i otyłości,
- 14% wyższym ryzykiem nadciśnienia tętniczego,
- 13% zwiększonym ryzykiem dyslipidemii.
Kobiety, które doświadczyły menopauzy w wieku 45–49 lat (wczesna norma), miały o 30% wyższe ryzyko MASLD oraz o 16% wyższe ryzyko stanu przedcukrzycowego w porównaniu do kobiet, które nie przeszły menopauzy do 50. roku życia.
Nowe dane a wcześniejsze badania
Wcześniejsze badania nie wykazywały jednoznacznego związku pomiędzy wiekiem menopauzy a ryzykiem MASLD. Kobiety, które przechodzą menopauzę przed 45. rokiem życia, mają wyższe ryzyko rozwoju nie tylko stłuszczenia wątroby, ale także towarzyszących mu czynników metabolicznych, takich jak nadciśnienie tętnicze czy otyłość. Jak podkreślił główny autor badania, dr Joshua Stokar, wcześniejsze prace charakteryzowały się ograniczoną liczbą uczestniczek i krótkim czasem obserwacji.
„Nasze badanie, obejmujące pięcioletni okres obserwacji, jest największym tego typu i wspiera hipotezę, że kobiety w okresie okołomenopauzalnym są relatywnie chronione przed chorobami kardiometabolicznymi” — powiedział dr Stokar. — „Uważamy, że wiek poniżej 45 lat w momencie wystąpienia menopauzy powinien być traktowany jako czynnik ryzyka MASLD”.
Hormonoterapia jako potencjalna interwencja
Kolejnym krokiem zespołu badawczego będzie ocena wpływu hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) u kobiet przechodzących menopauzę oraz tych, które już ją przeszły. „Na podstawie naszych wyników, które wskazują na zwiększone ryzyko MASLD u kobiet z wcześniejszą menopauzą, uważamy, że uzasadnione jest przeprowadzenie badania klinicznego oceniającego, czy HTZ może zredukować to ryzyko” — zaznaczył dr Stokar.
Dodał również: „W obliczu starzenia się populacji oraz rosnącej częstości otyłości i zaburzeń metabolicznych, taka interwencja może znacząco zmniejszyć obciążenie chorobami kardiometabolicznymi u kobiet po menopauzie”.
Źródło: European Society of Endocrinology
