Badania opublikowane 27 listopada 2024 roku w czasopiśmie PLOS ONE pokazują, że dźwięki związane z działalnością człowieka, takie jak odgłosy ruchu drogowego, mogą tłumić pozytywny wpływ naturalnych pejzaży dźwiękowych na poziom stresu i niepokoju. Autorami badania są Paul Lintott z University of the West of England oraz Lia Gilmour z Bat Conservation Trust w Wielkiej Brytanii.
Pozytywny wpływ dźwięków natury
Dotychczasowe badania wykazały, że naturalne dźwięki, takie jak śpiew ptaków, mogą obniżać ciśnienie krwi, tętno, częstotliwość oddechów, a także poziom samodzielnie zgłaszanego stresu i niepokoju. Jednocześnie, dźwięki związane z działalnością człowieka, takie jak hałas uliczny czy odgłosy samolotów, są podejrzewane o negatywny wpływ na zdrowie i dobrostan ludzi.
Eksperyment z pejzażami dźwiękowymi
W nowym badaniu przeprowadzonym na 68 studentach wolontariuszach uczestnicy słuchali trzech różnych pejzaży dźwiękowych, z których każdy trwał 3 minuty:
- Naturalnego pejzażu dźwiękowego nagranego o wschodzie słońca w West Sussex w Wielkiej Brytanii,
- Tego samego pejzażu połączonego z dźwiękiem ruchu drogowego z prędkością 20 mil na godzinę,
- Tego samego pejzażu z dodanym dźwiękiem ruchu drogowego z prędkością 40 mil na godzinę.
Nastrój oraz poziom lęku uczestników oceniano za pomocą kwestionariuszy zarówno przed, jak i po odsłuchaniu każdej z kompozycji dźwiękowych.
Wyniki badania
Badanie wykazało, że słuchanie naturalnego pejzażu dźwiękowego obniżało poziom samodzielnie zgłaszanego stresu i niepokoju oraz wspierało poprawę nastroju po wystąpieniu stresującego bodźca. Jednakże obecność dźwięków ruchu drogowego ograniczała te korzyści. Najniższy poziom stresu i niepokoju odnotowano po odsłuchaniu wyłącznie naturalnego pejzażu dźwiękowego, a najwyższy po kompozycji zawierającej dźwięki ruchu drogowego z prędkością 40 mil na godzinę.
Znaczenie redukcji hałasu w miastach
Autorzy badania sugerują, że ograniczenie prędkości pojazdów w obszarach miejskich może poprawiać zdrowie i dobrostan ludzi nie tylko dzięki zmniejszeniu ryzyka wypadków, ale również poprzez pozytywny wpływ na pejzaże dźwiękowe.
Jak zauważają autorzy: „Nasze badanie pokazuje, że słuchanie naturalnych pejzaży dźwiękowych może redukować stres i niepokój, ale dźwięki antropogeniczne, takie jak hałas ruchu drogowego, mogą maskować te pozytywne efekty. Redukcja prędkości pojazdów w miastach to ważny krok, aby więcej osób mogło doświadczyć korzystnego wpływu natury na ich zdrowie i dobrostan.”
Gilmour LRV, Bray I, Alford C, Lintott PR (2024) Natural soundscapes enhance mood recovery amid anthropogenic noise pollution. PLoS ONE 19(11): e0311487. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0311487
