Wysokie dawki leków przeciwhistaminowych mogą ograniczać efekty treningu aerobowego
Czy leki na alergię utrudniają poprawę kondycji? O roli histaminy w adaptacji do wysiłku
Dla wielu osób słowo „histamina” kojarzy się głównie z sezonowymi alergiami: katarem, swędzącymi oczami czy drapaniem w gardle. Tymczasem cząsteczka ta odgrywa również ważną rolę w wydolności fizycznej i regeneracji po wysiłku.
Nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Oregonu potwierdza korzystny wpływ histaminy na adaptację do wysiłku tlenowego. Zespół badawczy wykazał, że blokowanie działania histaminy przy użyciu wysokich dawek leków przeciwhistaminowych znacznie ogranicza przyrost sprawności fizycznej. Nadal nie wiadomo jednak, czy takie same skutki mają dostępne bez recepty leki przeciwhistaminowe w standardowych, niskich dawkach.
Wyniki badania opublikowano 30 maja w czasopiśmie Journal of Applied Physiology.
Histamina – nie tylko alergie
Histamina to niewielka cząsteczka sygnałowa, która występuje w organizmach wielu roślin i zwierząt, w tym nawet w organizmach jednokomórkowych. W warunkach fizjologicznych pełni funkcję informacyjną, m.in. w odpowiedzi na stres. U człowieka jest elementem układu odpornościowego – sygnalizuje konieczność uruchomienia procesów zapalnych. To właśnie histamina odpowiada za objawy sezonowych alergii, takich jak katar sienny czy łzawienie oczu.
Ale zapalenie to również element fizjologicznej odpowiedzi na wysiłek – mikrourazy mięśni powstałe podczas ćwiczeń wymagają naprawy, co prowadzi do odbudowy i wzrostu mięśni. Według prof. Johna Halliwilla z Uniwersytetu Oregonu, jednego z autorów badania, histamina może odgrywać kluczową rolę w tym procesie adaptacyjnym.
Antyhistamina a trening – badanie z Oregonu
W badaniu wzięło udział 16 mężczyzn i kobiet, którzy przez sześć tygodni ćwiczyli na rowerach stacjonarnych trzy do czterech razy w tygodniu. Połowa uczestników otrzymywała przed treningiem wysoką dawkę leku przeciwhistaminowego, druga połowa otrzymywała placebo. Po zakończeniu programu porównano zmiany wydolności i adaptacji fizjologicznej w obu grupach.
Wyniki były jednoznaczne: osoby z grupy placebo poprawiły swoją wydolność dwa razy bardziej niż osoby zażywające leki przeciwhistaminowe. Również poprawa przepływu krwi była istotnie większa w grupie placebo. Co ciekawe, różnice w zakresie VO₂ max – maksymalnego pochłaniania tlenu – nie były aż tak wyraźne. Autorzy badania sugerują, że mogło to wynikać z małej liczby uczestników lub zbyt krótkiego czasu trwania programu treningowego.
Histamina jako mediator adaptacji
Badania sugerują, że komórki tuczne (mastocyty), obecne w mięśniach szkieletowych, podczas wysiłku fizycznego uwalniają histaminę. To właśnie ta cząsteczka rozszerza naczynia krwionośne i zwiększa przepływ krwi do mięśni. Po zakończeniu ćwiczeń histamina nadal działa – aktywuje szereg odpowiedzi immunologicznych, które sprzyjają regeneracji.
„To jak zgrany zespół komórek, które aktywują programy przebudowy i usprawnienia funkcjonowania układu mięśniowo-szkieletowego” – tłumaczy Halliwill. „Komórki tuczne i histamina, którą uwalniają, są kluczowym koordynatorem tych procesów”.
Dodatkowo, histamina może wzmacniać ekspresję genów aktywowanych podczas wysiłku. W badaniu wykazano, że blokowanie histaminy ograniczało ekspresję około 25% z 3000 analizowanych genów. W konsekwencji dochodziło do mniejszej syntezy białek, które prawdopodobnie odpowiadają za adaptację do treningu.
Wnioski i ostrożność w interpretacji
Wcześniejsze badania, m.in. nad wpływem antyhistamin na trening interwałowy o wysokiej intensywności, potwierdzają te wyniki. Wydaje się, że efekt ten może dotyczyć różnych form aktywności aerobowej – nie tylko jazdy na rowerze, ale też biegania, pływania czy ćwiczeń grupowych.
Jednak nie należy pochopnie rezygnować z leków takich jak Claritine czy Zyrtec. Halliwill podkreśla, że w badaniach stosowano dawki leków znacznie wyższe niż te używane w leczeniu alergii. Potrzebne są dalsze badania, aby sprawdzić, czy przyjmowanie codziennie małych dawek leków przeciwhistaminowych może wpływać na efekty treningu.
Źródło: Journal of Applied Physiology
