Zespół Marfana zwiększa ryzyko zmian w mózgu
Wiek i płeć wpływają na ryzyko uszkodzeń mózgu w zespole Marfana
Badanie przeprowadzone przez Institut de Neurociències Uniwersytetu Autonomicznego w Barcelonie (INc-UAB) ujawnia, że stan zapalny związany z zespołem Marfana zwiększa podatność na choroby neurologiczne i powikłania poudarowe, co potwierdzono w modelach zwierzęcych.
Opublikowana w czasopiśmie Redox Biology praca badawcza podkreśla, że zespół Marfana — genetyczna choroba tkanki łącznej dotykająca około 1 na 5000 osób i znana głównie z powikłań sercowo-naczyniowych — wpływa również na zdrowie mózgu. Ustalono, że choroba zwiększa podatność mózgu na uszkodzenia wywołane niedotlenieniem (np. w zawale serca lub ciężkim krwotoku) oraz podnosi ryzyko późniejszych zaburzeń neurologicznych. Wyniki te wskazują na konieczność rozpoznawania i leczenia zagrożeń neurologicznych u pacjentów z zespołem Marfana w celu ograniczenia powikłań i poprawy efektów terapeutycznych.
Zespół Marfana uszkadza tkankę łączną, która zapewnia strukturalne wsparcie dla narządów i tkanek. U pacjentów z tą chorobą często dochodzi do problemów z sercem, oczami, naczyniami krwionośnymi oraz układem kostnym. Szczególnie niebezpieczne jest osłabienie i poszerzenie aorty, które może zagrażać życiu.
W modelu myszy opracowanym przez zespół prof. Francesca Jiméneza-Altayó (z Wydziału Farmakologii, Terapii i Toksykologii, INc-UAB oraz Centrum Badań nad Chorobami Układu Krążenia – CIBERCV), wykazano, że zespół Marfana zwiększa ryzyko uszkodzeń mózgu. Badanie analizowało również wpływ płci i wieku na tę podatność.
Porównano samce i samice myszy — zarówno młode, jak i starsze — z zespołem Marfana i bez. Przeprowadzono sekwencjonowanie RNA w celu analizy aktywności genów oraz oceniono markery zapalne i parametry zdrowia tkanek. Zbadano także strukturę i funkcję naczyń mózgowych oraz odpowiedź mózgu na okresowe niedokrwienie.
Wyniki ujawniły istotne zmiany w ekspresji genów, szczególnie u młodych samców i starszych samic, obejmujące przede wszystkim białka związane ze stanem zapalnym i regeneracją tkanek. Niezależnie od płci i wieku, myszy z zespołem Marfana wykazywały przewlekły stan zapalny w mózgu już od wczesnych etapów życia, wskazując na trwałe zaburzenia homeostazy mózgowej.
Badanie wykazało również zakłócenia w sygnalizacji kluczowego białka regulatorowego — TGF-β (transformującego czynnika wzrostu beta), a także zmiany w przebudowie macierzy zewnątrzkomórkowej i integralności naczyń krwionośnych. Wpływ na te zmiany miały zarówno wiek, jak i płeć.
„Te mechanizmy mogą tłumaczyć, dlaczego osoby z zespołem Marfana są bardziej narażone na zaburzenia neurologiczne, nawet przy braku widocznych zdarzeń sercowo-naczyniowych” — wyjaśnia dr Gemma Manich, główna autorka publikacji.
„Wyniki podkreślają potrzebę większej świadomości zagrożeń neurologicznych u osób z zespołem Marfana. Jednocześnie wskazują potencjalne cele terapii spersonalizowanych, uwzględniających wiek i płeć” — dodaje prof. Francesc Jiménez-Altayó.
W badaniu uczestniczyły również zespoły badawcze INc-UAB kierowane przez prof. Lydię Giménez Llort, dr Gemmę Manich oraz dr Clarę Penas, która jest również badaczką w CIBERNED i RED-TERAV.
Źródło: Redox Biology
