Rozszerzona i wirtualna rzeczywistość wykorzystywana podczas operacji neurochirurgicznych dzieci
Kolejne dwie skomplikowane operacje neurochirurgiczne z zastosowaniem gogli AR (ang. Augmented Reality – rozszerzonej rzeczywistości) przeprowadzili w tym tygodniu specjaliści ze Szpitala Dziecięcego w Olsztynie. Wprowadzenie innowacji pod postacią gogli rozszerzonej rzeczywistości to efekt zaangażowania Szpitala Dziecięcego w Olsztynie – jako jednego z pięciu ośrodków medycznych w kraju – we współorganizację konkursu dla startupów medycznych – Mother and Child Startup Challenge. Podczas finału pierwszej edycji tego projektu, w grudniu ub. r. zostało wyłonionych dwóch zwycięzców, których technologie są stosowane w praktyce szpitalnej.
Pierwsze dwie operacje z zastosowaniem gogli neurochirurdzy ze Szpitala Dziecięcego w Olsztynie przeprowadzili w kwietniu br. W ubiegły wtorek odbyły się dwie kolejne takie operacje pod kierunkiem prof. dr. hab. n. med. Dawida Larysza, kierownika Kliniki Chirurgii Głowy i Szyi Dzieci i Młodzieży Szpitala Dziecięcego w Olsztynie.
– Wspólnie z neurochirurgiem dr n. med. Patrycją Larysz i anestezjologiem lek. Małgorzatą Koszowską operowaliśmy dwoje pacjentów ze złożonymi kraniosynostozami – mówi prof. dr hab. n. med. Dawid Larysz. – Pierwszą pacjentką była 5-letnia dziewczynka – Marysia, u której ze względu na wpuklanie się migdałków móżdżku w obręb otworu wielkiego (Zespół Chiari) konieczne było odbarczenie okolicy szczytowo-potylicznej. Postępująca na tle wady genetycznej defomacja powodowała stopniowy ucisk struktur pnia mózgu i rdzenia kręgowego, które bez wykonania operacji stopniowo byłyby uszkadzane. Największą trudnością w tym zabiegu była nieprawidłowa budowa i struktura kości czaszki, związana z kraniosynostozą oraz obecność patologicznych naczyń w tej okolicy, których nie mogliśmy uszkodzić. Drugim pacjentem był 10-letni Kamil, u którego wykonaliśmy zabieg wysunięcia okolicy czołowo-oczodołowej z zastosowaniem zindywidualizowanych szablonów operacyjnych i dystraktorów wewnętrznych, wyprodukowanych specjalnie dla niego. Gogle rozszerzonej rzeczywistości pozwalają nam na podstawie badań neurobrazowych (takich jak tomografia komputerowa głowy czy rezonans magnetyczny głowy i rdzenia kręgowego) zobaczyć w trójwymiarze zarówno struktury anatomiczne (np. naczynia, kości, mózgowie), jak i plan zabiegu wykonany uprzednio w wirtualnej rzeczywistości. To pozwala lepiej wyobrazić sobie w trakcie zabiegu, gdzie dokładnie jesteśmy, które kości powinniśmy naciąć oraz w jaki sposób je zrekonstruować. Ponadto patrząc przez te gogle na pacjenta w trakcie zabiegu, widzimy w którym miejscu znajdują się patologiczne elementy kostne, który musimy wyciąć, gdzie znajdują się naczynia krwionośne czy struktury nerwowe, które musimy ominąć. Dzięki temu zabieg jest wykonany bardziej precyzyjnie, jest bezpieczniejszy i trwa krócej. Gogle operacyjne to kolejny element unowocześniania przeprowadzanych przez nas zabiegów. Na co dzień stosujemy m. in. takie metody inżynierskiego wspomagania zabiegów chirurgicznych, jak przedoperacyjne planowanie zabiegów w wirtualnej rzeczywistości (ang. Virtual Reality, VR) czy zindywidualizowane sprężyny dystrakcyjne, wszczepiane z użyciem neuroendoskopu (ESAS). Neurochirurdzy korzystają również podczas operacji z neuromonitoringu i nowoczesnego mikroskopu neurochirurgicznego, wyposażonego w zaawansowaną kamerę w rozdzielczości 4K, pozwalające na powiększenie obrazu i dokładne obrazowanie operowanego mózgu i jego naczyń.
Szpital Dziecięcy w Olsztynie jako jedyna placówka medyczna w województwie warmińsko-mazurskim uzyskał status Ośrodka Eksperckiego Chorób Rzadkich nadawany od 2023 r. przez Ministra Zdrowia. Szpital jest ośrodkiem eksperckim w dwóch zakresach specjalistycznych: ITHACA (choroby rzadkie neurogenetyczne) oraz CRANIO (choroby rzadkie głowy i szyi). W zakresie CRANIO Szpital Dziecięcy w Olsztynie został Ośrodkiem Eksperckim Chorób Rzadkich jako jedyna placówka medyczna w Polsce. W Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie pacjenci z chorobami rzadkimi głowy i szyi otrzymują kompleksowe i interdyscyplinarne leczenie.
