Nazwą tą określa się grupę chorób metabolicznych, charakteryzujących się przewlekłą hiperglikemią, co oznacza zbyt wysokie stężenie glukozy we krwi. Powodem schorzeń z tej grupy jest zaburzenie wydzielania lub też działania insuliny – hormonu wydzielanego przez trzustkę, który odgrywa ważną rolę w metabolizmie węglowodanów, ale także tłuszczów i białek. Przewlekła hiperglikemia skutkuje uszkodzeniem, zaburzeniem działania lub niewydolnością różnych narządów, m.in. oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.
Główne typy cukrzycy:
- Cukrzyca typu 1 – jest spowodowana zniszczeniem produkujących insulinę komórek trzustki (wskutek różnych procesów chorobowych), charakteryzuje się trwałym niedoborem lub całkowitym brakiem insuliny w organizmie, którą trzeba mu regularnie dostarczać. Najczęściej ujawnia się w dzieciństwie, zwłaszcza u osób podatnych na choroby autoimmunologiczne, ale może się pojawić także w wieku dorosłym. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, co ją powoduje, a medycyna nie zna sposobów na zapobieganie tej chorobie.
- Cukrzyca typu 2 – to najczęściej występująca postać cukrzycy (około 80 proc. przypadków). Jest spowodowana postępującym upośledzeniem wydzielania insuliny, co jest połączone z zaburzeniem działania tego hormonu (tzw. insulinoopornością). Istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju tej postaci choroby jest niezdrowy styl życia, zwłaszcza niewłaściwy sposób żywienia i wywołana nim otyłość (przede wszystkim brzuszna). W związku z tym, prawidłowa dieta i aktywność fizyczna są czynnikami, które istotnie zmniejszają ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2.
Typowe objawy cukrzycy:
- Częste oddawanie moczu (tzw. wielomocz)
- Wzmożone pragnienie
- Osłabienie i senność spowodowane odwodnieniem
- Skłonność do ropnych zakażeń skóry lub zakażeń układu moczowo-płciowego.
Niestety, ponad połowa przypadków cukrzycy typu 2 przez długi czas przebiega bezobjawowo, dlatego lekarze w ramach profilaktyki zalecają regularne kontrolowanie stężenia glukozy we krwi, co dotyczy zwłaszcza osób prowadzących niezdrowy styl życia i osób z innych grup podwyższonego ryzyka.
Źródło: „Interna Szczeklika: Podręcznik chorób wewnętrznych” (2013), wyd. Medycyna Praktyczna / Zdrowie PAP
