Zastosowanie bakteriofagów w eliminacji przewlekłych zakażeń bakteryjnych u dzieci z mukowiscydozą
Terapia fagowa zyskuje na znaczeniu jako potencjalna metoda leczenia trudnych do zwalczenia infekcji bakteryjnych, zwłaszcza w kontekście rosnącej oporności na antybiotyki. W Australii, konkretnie w The Children’s Hospital at Westmead w Sydney, prowadzone są badania mające na celu zastosowanie tej formy terapii u dzieci cierpiących na mukowiscydozę (CF), a konkretnie na przewlekłe zakażenia Pseudomonas aeruginosa. Badanie, finansowane przez Cure4 Cystic Fibrosis Foundation we współpracy z Sydney Children’s Hospitals Foundation, pozwala na produkcję bakteriofagów w lokalnym instytucie badawczym, co jest znaczącym krokiem w kierunku komercjalizacji tej formy leczenia.
Problem przewlekłych zakażeń bakteryjnych, takich jak Pseudomonas aeruginosa, jest jednym z najtrudniejszych wyzwań w zarządzaniu mukowiscydozą. Bakteria ta jest szczególnie zdradliwa, tworząc biofilm, który chroni ją przed działaniem antybiotyków i mechanizmami obronnymi organizmu. W tym kontekście obecne metody leczenia, głównie polegające na długotrwałej antybiotykoterapii, są często niewystarczające i niosą ze sobą ryzyko działań niepożądanych, takich jak upośledzenie słuchu czy choroby nerek.
Modulatory CFTR, choć stosunkowo skuteczne w poprawie funkcji białka CFTR, nie oferują bezpośredniego działania antybakteryjnego. Te substancje, poprzez modyfikację transportu jonów i nawodnienia śluzu w drogach oddechowych, mogą teoretycznie zmniejszyć podatność na zakażenia, ale ich wpływ na infekcje Pseudomonas aeruginosa jest wciąż przedmiotem badań naukowych.
W tym kontekście terapia fagowa jawi się jako obiecująca alternatywa. Bakteriofagi są wirusami, które infekują i zabijają bakterie, nie wpływając na komórki ludzkie. Możliwość dopasowania bakteriofagów do konkretnych szczepów bakterii oraz ich zdolność do przystosowania się do ewolucji bakterii otwierają drogę do potencjalnie skuteczniejszego i mniej obciążającego dla organizmu leczenia. Dr Singh ze szpitala w Westmead podkreśla, że jeśli badania potwierdzą skuteczność terapii fagowej, może to znacząco zmniejszyć liczbę wizyt w szpitalu oraz użycie antybiotyków u dzieci z mukowiscydozą.
Unikalnym aspektem australijskiego badania jest metoda podawania fagów przez płuca za pomocą nebulizacji. Taka forma aplikacji leku może znacząco ułatwić leczenie, umożliwiając jego prowadzenie nawet w warunkach domowych i skracając czas spędzony w szpitalu. Pierwsza faza badania obejmie około 10 dzieci i jeśli okaże się skuteczna, program zostanie rozszerzony na skalę krajową i międzynarodową, z potencjalnym ukierunkowaniem na inne patogeny odpowiedzialne za uszkodzenie płuc w mukowiscydozie.
Nie można też pominąć społeczno-ekonomicznego aspektu tych badań. Infekcje Pseudomonas aeruginosa znacząco zwiększają ryzyko śmierci u dzieci z mukowiscydozą, a jednocześnie stanowią przeciwwskazanie do przeszczepu płuc. Skuteczne leczenie tych infekcji może więc znacząco wpłynąć na jakość i długość życia pacjentów.
To badanie kliniczne jest pierwszym ważnym krokiem na poziomie zarówno lokalnym, jak i międzynarodowym, w wykazaniu przydatności terapii fagowej jako rutynowej procedury w leczeniu przewlekłych zakażeń bakteryjnych u dzieci z mukowiscydozą. W tym kontekście wyniki tych badań będą miały znaczenie nie tylko dla społeczności medycznej, ale też dla pacjentów i ich rodzin, oferując nową nadzieję na skuteczniejsze i mniej inwazyjne leczenie.
Więcej informacji na temat tego badania można znaleźć w artykule na portalu OddechZycia.pl pod adresem https://oddechzycia.pl/nauka/terapia-fagowa-nadzieja-w-leczeniu-dzieci-z-mukowiscydoza-i-zakazeniami-pseudomonas-aeruginosa/.
